op controle gaan voor prostaatkanker

Bij mannen boven de 60 jaar komt prostaatkanker het vaakst voor, gevolgd door longkanker en darmkanker. Prostaatkanker is vaak een langzaam groeiende vorm van kanker die niet altijd meteen wordt opgemerkt. In België krijgen bijna 10.000 mannen per jaar de diagnose van een prostaattumor. Bij mannen ouder dan 80 jaar heeft ongeveer 9% een tumor in de prostaat. Bij mannen van Afrikaanse afkomst komt prostaatkanker vaker voor.

De kans op een prostaattumor vergroot naarmate je ouder wordt, en dat vooral vanaf de leeftijd van 50 jaar. De gemiddelde leeftijd bij diagnose is ongeveer 70 jaar. Een ongezonde levensstijl waarbij je rookt en/of overgewicht hebt, kan een rol spelen bij het ontwikkelen van een tumor.

Daarnaast is het risico op prostaatkanker groter als er meerdere gevallen van deze kanker voorkomen in verschillende generaties van je familie, of als de diagnose bij hen op jongere leeftijd is vastgesteld. In deze gevallen gaat het vaak om een agressievere vorm met een slechtere prognose.

Als je symptomen herkent van prostaatkanker is een controle bij je huisarts aangeraden. Bij vermoeden van deze kanker zal je worden doorverwezen naar een uroloog. Het opsporen van prostaatkanker kan op verschillende manieren.

PSA-test

Via deze test wordt gekeken naar de hoeveelheid PSA (Prostaat Specifiek Antigeen) in je bloed. Een te hoge waarde (3 of hoger) kan duiden op een tumor. Een verhoogde PSA-waarde kan echter ook het gevolg zijn van andere problemen zoals een goedaardige vergroting van de prostaat of een prostaatontsteking.

rectaal onderzoek

De arts voelt via je anus of je prostaat afwijkingen vertoont. Als je prostaat hard en/of knobbelig aanvoelt, zal je arts je waarschijnlijk doorverwijzen naar een uroloog. Een rectaal onderzoek geeft niet altijd uitsluitsel, maar kan wel nuttig zijn in combinatie met een PSA-test.

Indien een of meerdere van deze onderzoeken afwijkende resultaten opleveren, zal de uroloog aanvullende tests uitvoeren. Bijvoorbeeld een echografie van je prostaat of een biopsie waarbij een stukje weefsel wordt gebruikt om de diagnose te bevestigen. Met een MRI-scan kan een uroloog zien of de tumor lokaal verspreid is.

Er bestaat soms discussie over de noodzaak van preventief onderzoek bij mannen vanaf 40 jaar. Een PSA-test kan namelijk leiden tot onterechte ongerustheid terwijl er na verder onderzoek niets aan de hand blijkt te zijn. Veel mannen hebben ‘slapende’ prostaatkanker die nooit voor problemen zal zorgen en de levensduur niet beïnvloedt. Systematische screening zou bij deze patiënten tot overbehandeling lijden waarbij de patiënt meer last heeft van de bijwerkingen dan van de kanker zelf. Daarom wordt systematisch preventief onderzoek niet aanbevolen. Een PSA-test wordt voorbehouden voor patiënten met verdachte symptomen en voor de opvolging van de behandeling van prostaatkanker.