Ga naar hoofdinhoud

winterdip

’s Avonds vroeger donker, de zon die zich minder laat zien, koud en guur weer buiten … allemaal factoren die op je gemoed kunnen wegen tijdens de wintermaanden. En dat wegen kan zwaar zijn: je hebt geen zin meer om sommige dingen te doen, je geraakt moeilijk uit bed en zelfs zaken waar je van geniet geven je geen energie meer. Is dit een gewone winterdip of kan er meer aan de hand zijn? Tekst en uitleg van prof. Patrick Luyten, klinisch psycholoog aan de KULeuven.

hoe een winterdip herkennen … en voorkomen

Geen paniek: iedereen heeft wel eens zijn dagje niet. Zo’n dag waar je nergens zin in hebt, weinig energie of fut hebt en elke inspanning er een te veel lijkt. In de winter lijken die dagen meer voor te komen dan in hartje zomer of prille lente. En dat is geen toeval. 

‘Wie gevoelig is voor slecht weer of de zogenaamde kortere dagen waarbij het om 17 uur al donker is, kan het mentaal moeilijker krijgen tijdens de winter. Omgekeerd bestaat ook: mensen die herademen in de winter en die eerder last hebben van zomerse warmte. Toch zijn er meer mensen die het psychologisch lastiger hebben in de winter. Weet in elk geval dat je niet alleen bent: er zijn in de winter meer mensen die een neiging tot depressie ontwikkelen dan je denkt.’

winterdip of winterdepressie?

‘Bij een of meerdere slechtere dagen hoef je je nog niet meteen zorgen te maken. Als het negatieve gevoel twee weken of meer aanhoudt is het wel tijd om hulp te zoeken. Veelal kan je dan niet meer normaal functioneren en heb je zelfs geen zin meer in zaken die je normaalgezien oppeppen. Een dip mag geen depressie worden. Je moet vermijden dat je in een soort tunnelvisie terechtkomt waarin elke prikkel die je voelt negatief is. Je zit dan eigenlijk in een situatie waarin je het positieve zelfs niet meer toelaat.’

‘Het helpt alvast dat je je daarvan bewust bent. Aanvaarding is de eerste stap van herstel. Een realiteitscheck kan bijvoorbeeld het invullen zijn van de online zelftest op www.depressiehulp.be. De score bij die korte test toont hoe het gesteld is met je dip of depressie. Dat helpt om je gevoelens te plaatsen en zelfs te begrijpen.’

weg met de winterblues

Enkele tips om de winterblues te voorkomen:

bewegen, bewegen en nog eens bewegen

Niet alleen goed voor een gezond lichaam, maar ook voor een gezonde geest. Een bekend gezegde dat prof. Luyten volledig onderstreept. Vermijd om jezelf op te sluiten of af te zonderen.  

Kom uit je zetel, trek je jas aan en ga naar buiten. Of doe binnenshuis aan sport of fitness. Beweging laat het serotonineniveau in je hersenen stijgen. Daardoor voel je je na afloop beter, zelfs al had je eigenlijk geen zin om te sporten, wandelen of fietsen. Alle vormen van beweging hebben een positief effect op je hersenen. Ook al voelt het op korte termijn even beter om in je zetel te blijven zitten, draai de knop om en beweeg!

zonlicht is een motor voor je gezondheid

Vermijd dat buiten jouw binnen wordt. Het is niet omdat het buiten donker en guur is, dat het dat binnen ook moet zijn. Zorg voor meer verlichting. Elk contact met de buitenlucht verhoogt je lichamelijke en mentale weerbaarheid. Dus blijf niet binnen omdat je het te koud vindt.

Ben je al een dagje ouder? Wees extra voorzichtig als je naar buiten gaat. In de winter kan het immers glad zijn, en ook overgebleven herfstbladeren verhogen de kans op een val. Met een wandelstok of loophulp kan je veilig en stabiel naar buiten.

maak ruimte vrij voor leuke dingen

Plan dingen in die je leuk vindt en hou contact met vrienden en familie. Zo heb je een leuke uitstap om je op te verheugen, of op tijd die je alleen of met je familie of vrienden kan doorbrengen. Weten dat er iets zit aan te komen dat je leuk vindt of graag doet verkleint de kans dat de winterdip de bovenhand krijgt.

Laat de kou je niet ontmoedigen! Concentreer je op de winterse rituelen die gezelligheid propageren: donker zien als licht is een kunst die je kan beheersen als je bewust ruimte maakt voor alle dingen die je graag doet.

probeer voldoende te slapen

Offer geen slaap op als je last hebt van een winterhumeur. ’s Nachts de tijd proberen inhalen die je overdag bent verloren is geen goed idee. Te weinig slaap maakt je extra kwetsbaar en humeurig en kan je natuurlijke weerstand verlagen. Neem ook je smartphone niet mee naar bed. Extra prikkels en het blauwe licht van het scherm hebben een negatieve invloed op je slaap-DNA.

gezonde voeding voor een gezond lichaam

Geef de voorkeur aan groenten en fruit boven voeding met teveel suikers in. Heel wat mensen zoeken in de winter vaak toevlucht tot ‘comfortvoedsel’. Dat is niet altijd even gezond en ook je lichaamsgewicht kan ervan toenemen.

praten is ook een medicijn

Praat met de mensen waar je dagelijks mee omgaat. Misschien hebben die wel al in de gaten dat er iets met jou aan de hand is omdat je stiller of prikkelbaarder bent dan normaal. Krop je gevoelens niet op. Schaam je niet voor je winterdip: mensen om je heen kunnen je helpen als jij erover praat. Door je gevoelens te ventileren krijg je het gevoel dat je er niet alleen voorstaat. Praat altijd eerlijk en open.

Helpt praten met de mensen om jou heen je niet verder? Ga dan zeker praten met je huisarts. Die kan je indien nodig ook doorverwijzen naar een specialist die door middel van soms eenvoudige therapie jouw depressieve gevoelens kan helpen wegwerken. Je kan ook contact opnemen met Tele-Onthaal via hun site tele-onthaal.be of telefonisch via het nummer 106. Teleonthaal is continu bereikbaar, op eender welk moment van de dag.

Geen paniek: iedereen heeft wel eens zijn dagje niet. Zo’n dag waar je nergens zin in hebt, weinig energie of fut hebt en elke inspanning er een te veel lijkt. In de winter lijken die dagen meer voor te komen dan in hartje zomer of prille lente. En dat is geen toeval. 

‘Wie gevoelig is voor slecht weer of de zogenaamde kortere dagen waarbij het om 17 uur al donker is, kan het mentaal moeilijker krijgen tijdens de winter. Omgekeerd bestaat ook: mensen die herademen in de winter en die eerder last hebben van zomerse warmte. Toch zijn er meer mensen die het psychologisch lastiger hebben in de winter. Weet in elk geval dat je niet alleen bent: er zijn in de winter meer mensen die een neiging tot depressie ontwikkelen dan je denkt.’

‘Bij een of meerdere slechtere dagen hoef je je nog niet meteen zorgen te maken. Als het negatieve gevoel twee weken of meer aanhoudt is het wel tijd om hulp te zoeken. Veelal kan je dan niet meer normaal functioneren en heb je zelfs geen zin meer in zaken die je normaalgezien oppeppen. Een dip mag geen depressie worden. Je moet vermijden dat je in een soort tunnelvisie terechtkomt waarin elke prikkel die je voelt negatief is. Je zit dan eigenlijk in een situatie waarin je het positieve zelfs niet meer toelaat.’

‘Het helpt alvast dat je je daarvan bewust bent. Aanvaarding is de eerste stap van herstel. Een realiteitscheck kan bijvoorbeeld het invullen zijn van de online zelftest op www.depressiehulp.be. De score bij die korte test toont hoe het gesteld is met je dip of depressie. Dat helpt om je gevoelens te plaatsen en zelfs te begrijpen.’

Enkele tips om de winterblues te voorkomen:

bewegen, bewegen en nog eens bewegen

Niet alleen goed voor een gezond lichaam, maar ook voor een gezonde geest. Een bekend gezegde dat prof. Luyten volledig onderstreept. Vermijd om jezelf op te sluiten of af te zonderen.  

Kom uit je zetel, trek je jas aan en ga naar buiten. Of doe binnenshuis aan sport of fitness. Beweging laat het serotonineniveau in je hersenen stijgen. Daardoor voel je je na afloop beter, zelfs al had je eigenlijk geen zin om te sporten, wandelen of fietsen. Alle vormen van beweging hebben een positief effect op je hersenen. Ook al voelt het op korte termijn even beter om in je zetel te blijven zitten, draai de knop om en beweeg!

zonlicht is een motor voor je gezondheid

Vermijd dat buiten jouw binnen wordt. Het is niet omdat het buiten donker en guur is, dat het dat binnen ook moet zijn. Zorg voor meer verlichting. Elk contact met de buitenlucht verhoogt je lichamelijke en mentale weerbaarheid. Dus blijf niet binnen omdat je het te koud vindt.

Ben je al een dagje ouder? Wees extra voorzichtig als je naar buiten gaat. In de winter kan het immers glad zijn, en ook overgebleven herfstbladeren verhogen de kans op een val. Met een wandelstok of loophulp kan je veilig en stabiel naar buiten.

maak ruimte vrij voor leuke dingen

Plan dingen in die je leuk vindt en hou contact met vrienden en familie. Zo heb je een leuke uitstap om je op te verheugen, of op tijd die je alleen of met je familie of vrienden kan doorbrengen. Weten dat er iets zit aan te komen dat je leuk vindt of graag doet verkleint de kans dat de winterdip de bovenhand krijgt.

Laat de kou je niet ontmoedigen! Concentreer je op de winterse rituelen die gezelligheid propageren: donker zien als licht is een kunst die je kan beheersen als je bewust ruimte maakt voor alle dingen die je graag doet.

probeer voldoende te slapen

Offer geen slaap op als je last hebt van een winterhumeur. ’s Nachts de tijd proberen inhalen die je overdag bent verloren is geen goed idee. Te weinig slaap maakt je extra kwetsbaar en humeurig en kan je natuurlijke weerstand verlagen. Neem ook je smartphone niet mee naar bed. Extra prikkels en het blauwe licht van het scherm hebben een negatieve invloed op je slaap-DNA.

gezonde voeding voor een gezond lichaam

Geef de voorkeur aan groenten en fruit boven voeding met teveel suikers in. Heel wat mensen zoeken in de winter vaak toevlucht tot ‘comfortvoedsel’. Dat is niet altijd even gezond en ook je lichaamsgewicht kan ervan toenemen.

praten is ook een medicijn

Praat met de mensen waar je dagelijks mee omgaat. Misschien hebben die wel al in de gaten dat er iets met jou aan de hand is omdat je stiller of prikkelbaarder bent dan normaal. Krop je gevoelens niet op. Schaam je niet voor je winterdip: mensen om je heen kunnen je helpen als jij erover praat. Door je gevoelens te ventileren krijg je het gevoel dat je er niet alleen voorstaat. Praat altijd eerlijk en open.

Helpt praten met de mensen om jou heen je niet verder? Ga dan zeker praten met je huisarts. Die kan je indien nodig ook doorverwijzen naar een specialist die door middel van soms eenvoudige therapie jouw depressieve gevoelens kan helpen wegwerken. Je kan ook contact opnemen met Tele-Onthaal via hun site tele-onthaal.be of telefonisch via het nummer 106. Teleonthaal is continu bereikbaar, op eender welk moment van de dag.

  • gratis verzending vanaf €40 met bpost
  • gratis afhaling in Goed-vestiging
hulp nodig?

ons team is bereikbaar:
elke weekdag tussen 09.00 – 17.30
op zaterdag tussen 09.00 – 13.00

contacteer ons

Payment icon - Bancontact
Payment icon - MasterCard
Payment icon - Visa
Payment icon - Maestro
Payment icon - ING
Payment icon - KBC
Payment icon - Belfius